Erfgooiers – Stad en Lande van Gooiland
Erfgooierskwartier. Erfgooiersstraat. Een Erfgooiers-fietsroute. Erfgooierscollege, Erfgooiersdag. Overal in het Gooi kom je verwijzingen tegen naar erfgooiers, Gooise boeren en veehouders die samen gebruiksrechten hadden op meenten (weilanden), heiden, bossen, venen, moerassen en jachtvelden. Die rechten overerfden van vader op zoon. Vandaar erf-gooiers.
Sinds de dertiende eeuw beschermden de erfgooiers hun gebruiksrechten via een agrarische belangenorganisatie: Stad en Lande van Gooiland. Die naam verwees naar de stad Naarden en de dorpen Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen en Laren. Tot diep in de twintigste eeuw bleef de organisatie overeind, maar onder druk van woningnood en door het afnemende boerenbedrijf kwam er in de jaren 1970 een eind aan.
Om te voorkomen dat de Vereniging Stad en Lande van Gooiland bij de liquidatie in 1979 door gedwongen verkoop waardevolle stukken zou kwijtraken, werd op 1 november 1977 de Stichting Stad en Lande van Gooiland opgericht. Een belangrijk doel is het behoud en beheer van het erfgooiersarchief, bewaard in het Gemeentearchief Gooise Meren en Huizen. Het voornaamste doel is de geschiedenis van de erfgooiers levend te houden door deze blijvend onder de aandacht te brengen.
De laatste Erfgooiers op Oud Bussem
Onderstaand artikel verscheen eerder in het Bussums Nieuwsblad en mocht met toestemming van de auteur – Klaas Oosterom – op…
Teun Koetsier over de erfgooiers – deel 3
Op zaterdag 16 januari sprak radio NH Gooi weer met Teun Koetsier over de Erfgooiers. We hebben het verhaal gehoord…
Teun Koetsier over de erfgooiers – deel 2
Ondanks het feit dat de Week-van-de-Erfgooier dit jaar niet doorging, of misschien wel dankzij, kwam Teun Koetsier van de Historische…
968-1280 Elten
In 967 was het graaf Wichman van Hamaland (circa 930-973) duidelijk. Zijn ziekelijke zoontje zou hem niet opvolgen. Zijn ene…
1280-1326 Van meenten tot marken
13 mei 1280. De graaf van Holland, Floris V (1254-1296), kwam te paard bij het kasteel Vreeland aan. De abdis…
1364-1568 Schaar- en bosbrieven
Het is 1396. Het stedelijke rechtsgebied van Naarden werd enorm uitgebreid. In feite trokken de landmeters een cirkel om de…
1419-1482 Bourgondisch bewind
‘Ik zal vorst blijven zolang Hij wil, ondanks al diegenen die dat betreuren, wat ik niet betwijfel, want God heeft…
1500-1700 Eenheid
Het is om en nabij 1530. Enkele Loosdrechters hadden jarenlang fanatiek gewerkt aan de vergroting van hun percelen en waren…
1700-1836 In kaart gebracht
Aan het begin van de achttiende eeuw pikte François Hinlopen (1657-1735), een rijke Amsterdamse pendelaar, het niet langer. Hoewel Hinlopen…
1836-1898 Verdeling
Door de namenlijst uit 1708 en de kaart uit 1723 wist men wie de erfgooiers waren en waar hun gemene…
1898-1912 Erfgooierswet
Een zekere Harmen Vos (1844-1919) uit Laren schoot op 18 november 1898 een haas op Gooise grond die aan de Kroon…
1912-1940 Erfgooiersreservaat
De niet-scharende erfgooiers en de erfgooiers die weinig meer in het agrarisch bedrijf zagen bleven vragen om opheffing. De agrarische erfgooiers…
1940-1979 Leve de erfgooiers!
Bijna vijftig jaar geleden. De erfgooiers stopten ermee. Om diverse redenen. Zo was het boerenbedrijf van een erfgooier niet opgewassen…
1979-2019 Besluit
Erfgooiers stonden bekend als eigengereid, hardwerkend, stug en conservatief. Die eigenschappen lijken zich af te tekenen op hun gezichten. Er werd…