Op 24 april 2014 ontving de heer F.J.J. (Frans) de Gooijer de Emil Ludenpenning in het oude Stadhuis te Naarden.

De redenen zijn, samengevat, de bijzondere wijze waarop hij zich als oud-erfgooier heeft ingezet voor het behoud van het erfgoed en het levend houden van de geest van de erfgooiers en tevens met onvermoeibare ijver veel kennis heeft vergaard over de geschiedenis van het Gooi en deze op velerlei wijze heeft uitgedragen en beschikbaar gesteld.

De Emil-Ludenlezing werd dit jaar verzorgd door de heer J.A.J. (Jelle) Vervloet, emeritus-hoogleraar in de historische geografie aan de Wageningen Universiteit. De titel van zijn voordacht was: Mens en plek in het Gooi; de ontwikkeling van een gelaagd cultuurlandschap. 

Het Vivezza Trio, bestaande uit Inger van Vliet – viool, Nicole van Jaarsveld – klarinet en Angélique Heemsbergen – piano, speelde muziek van Dimitri Shostakovich, Pierre Max Dubois en Camille Saint-Saëns.

Foto’s Erik van Wijland

Uit het juryrapport

Frans de Gooijer werd in 1933 geboren als telg van een waar erfgooiersgeslacht in een boerderij aan de Bussummerstraat te Naarden. Zijn vader was één van de laatste Erfgooierboeren in Naarden. Zelf heeft Frans nooit de ambitie gehad om zijn vader als boer op te volgen maar kreeg wel belangstelling voor de familiegeschiedenis en de historie van de boerderij. De boerderij van zijn grootouders behoorde tot de grote boerderijen binnen de vesting, totaal 36 meter lang. Aan wie het wil horen vertelt Frans de geschiedenis van deze boerderij die nog steeds bestaat, al is de oorspronkelijke functie gewijzigd in een woonbestemming. Frans heeft nog een hechte band met deze grote vestingboerderij, temeer daar hij er enkele huizen vandaan woont.

Frans volgde een opleiding tot technisch tekenaar en werkte onder meer als hoofdconstructeur bij Stork in Amsterdam. Van jongs af aan had hij belangstelling voor geschiedenis en aardrijkskunde. In zijn schooltijd, gedurende de Tweede Wereldoorlog, was er veel aandacht voor de Tachtigjarige Oorlog en de Gouden Eeuw. Hij vond dit machtig en prachtig. Pas later kreeg hij meer belangstelling voor de boerengeschiedenis van het Gooi en in het bijzonder van Naarden. Toen zijn vader eind jaren zestig uit zijn boerderij moest, tekende Frans de plattegrond en gevels met de juiste afmetingen daarbij. De belangstelling voor de geschiedenis van het Gooi en de Erfgooiers groeide halverwege de jaren zeventig uit tot een ware verslaving. Zijn drijfveer was vooral uit te zoeken hoe de Gooische maatschappij in het verleden in elkaar stak en hoe het leven was geweest van de gewone boer en burger.

Na zijn pensionering werd hij een geregelde bezoeker van het archief en verzamelde zo een grote hoeveelheid kennis. Hij wilde deze kennis zeker niet voor zichzelf houden en begon in 1987 artikelen te schrijven voor De Omroeper. Ook in het blad Tussen Vecht en Eem verschenen vele artikelen. In Blaricum vond hij meer geestverwanten en zo schreef hij ook voor de periodiek van de historische kring Blaricum. Maar het bleef niet bij schrijven. Hij maakte tentoonstellingen en werd actief hoeder voor het erfgoed van de Erfgooiers. Met onaflaatbare aanhoudendheid streed en strijdt hij voor het behoud van het erfgoed van de Erfgooiers. In 1993 trad hij toe tot het bestuur van de Stad en Lande Stichting.

Zodra de nieuwe media haar intrede deed heeft Frans de Gooijer zich ingespannen om ook daar vele gegevens te publiceren om deze zo voor iedereen toegankelijk te maken. Op zijn website staat inmiddels een grote hoeveelheid aan gegevens, artikelen, kaarten, foto’s, verwijzingen en belangrijke wetenswaardigheden die hij heeft weten te achterhalen. Op zijn weblog, die hij in 2007 startte, staan al meer dan 480 berichten, 93 foto’s en 2 video’s. 

Al dit werk doet hij omdat hij het vreselijk vindt als gegevens zoek of verloren zouden raken. Zijn zolder staat vol met materiaal en zijn geheugen staat bol van de kennis en gegevens die hij het liefst allemaal op papier of liever op het internet wil plaatsen, zodat het niet verloren gaat en dat dit alles voor iedereen eenvoudig toegankelijk wordt.

De jury: Wiet de Boer, Ed van Mensch, Bert van der Moolen en Erik van Wijland.

Ondertekend

Naarden, 24 april 2014, 

Dr. F.J.L. van Dulm, Stad en Lande Stichting

Drs. J.L. Vollers, Stichting Tussen Vecht en Eem

Mw. H.M. Laverman-Berbée, Vereniging van Vrienden van het Gooi

Drs. E.J. Roest, Stichting Gooisch Natuurreservaat